Βλαστοκύτταρα

Λίγα λόγια για τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα

Τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα ή αλλιώς αρχέ­γο­να κύτ­τα­ρα είναι κύτ­τα­ρα τα οποία έχουν την ικα­νό­τη­τα κάτω από ορι­σμέ­νες συν­θή­κες να μετα­μορ­φώ­νο­νται σε διά­φο­ρους τύπους κυτ­τά­ρων. Δια­κρί­νο­νται στα εμβρυ­ϊ­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα και τα σωμα­τι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα. Τα εμβρυι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα βρί­σκο­νται στον ομφά­λιο λώρο του εμβρύ­ου, ενώ τα σωμα­τι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα εντο­πί­ζο­νται σχε­δόν σε όλους τους ιστούς και τα όργα­να του σώμα­τος όπως ο μυε­λός των οστών και ο λιπώ­δης ιστός.

Ενώ τα εμβρυι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα είναι πολυ­δύ­να­μα, δηλα­δή  μπο­ρούν να μετα­τρα­πούν κάτω από κατάλ­λη­λες συν­θή­κες στο εργα­στή­ριο σε όλα τα είδη των κυτ­τά­ρων, τα σωμα­τι­κά βλα­στο­κύττ­τα­ρα έχουν περιο­ρι­σμέ­νη ικα­νό­τη­τα δια­φο­ρο­ποί­η­σης.

Το 2001 απο­δεί­χτη­κε  για πρώ­τη φορά στο εργα­στή­ριο ότι τα σωμα­τι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα του λίπους έχουν καλή ικα­νό­τη­τα δια­φο­ρο­ποί­η­σης προς άλλα είδη κυτ­τά­ρων. Επι­πλέ­ον ο λιπώ­δης ιστός βρί­σκε­ται σε αφθο­νία σχε­δόν σε όλους τους ζώντες οργα­νι­σμούς και φυσι­κά και στον άνθρω­πο, γεγο­νός  που καθι­στά την λήψη και απο­μό­νω­ση των βλα­στο­κυτ­τά­ρων του λίπους σχε­τι­κά πιο εύκο­λη σε σχέ­ση με άλλα σωμα­τι­κά βλα­στο­κύτ­τα­ρα όπως π.χ. του μυε­λού των οστών. Οι παρα­πά­νω δια­πι­στώ­σεις έγει­ραν αμέ­σως το ερώ­τη­μα αν τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα του λίπους δια­τη­ρούν την ικα­νό­τη­τα τους να δια­φο­ρο­ποιού­νται και στην κλι­νι­κή πρά­ξη. Έτσι λοι­πόν ξεκί­νη­σαν αρχι­κά πει­ρα­μα­τι­κές μελέ­τες σε πει­ρα­μα­τό­ζωα όπως αρου­ραί­ους και ποντί­κια στις οποί­ες χορη­γού­νταν βλα­στο­κύτ­τα­ρα του λίπους σε όργα­να και ιστούς που παρου­σί­α­ζαν κάποιου είδους βλά­βη με σκο­πό την επα­νόρ­θω­ση της βλά­βης ή ακό­μη και την ίαση. Στην πλα­στι­κή και επα­νορ­θω­τι­κή χει­ρουρ­γι­κή οι έρευ­νες προ­σα­να­το­λί­στη­καν σε γενι­κές γραμ­μές στο αν τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα συμ­βά­λουν θετι­κά στην επού­λω­ση ενός τραύ­μα­τος. Σχε­δόν όλες οι πει­ρα­μα­τι­κές μελέ­τες κατέ­δει­ξαν την θετι­κή δρά­ση των βλα­στο­κυτ­τά­ρων στην επού­λω­ση υπο­θέ­το­ντας πως τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα του λίπους εκτός των άλλων δια­φο­ρο­ποιού­νται in vivo δηλα­δή στο σημείο της βλά­βης σε άλλα ήδη κυτ­τά­ρων που είναι απα­ραί­τη­τα για την επού­λω­ση.

Την υπό­θε­ση αυτή, ότι τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα του λίπους μετα­μορ­φώ­νο­νται στο σημείο της βλά­βης σε κύτ­τα­ρα απα­ραί­τη­τα για την επού­λω­ση ενός τραύ­μα­τος, έθε­σα και εγώ στα πλαί­σια της διδα­κτο­ρι­κής μου δια­τρι­βής. Η πει­ρα­μα­τι­κή έρευ­να  πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε σε αρου­ραί­ους τύπου Wistar και τα απο­τε­λέ­σμα­τα της δημο­σιεύ­τη­καν το 2013 στο EUROPEAN JOURNAL OF PLASTIC SURGERY όπου απο­δεί­χτη­κε για πρώ­τη φορά παγκο­σμί­ως η in vivo  δια­φο­ρο­ποί­η­ση των βλα­στο­κυτ­τά­ρων του λίπους σε αγγεια­κά κύτ­τα­ρα  συμ­βάλ­λο­ντας θετι­κά στη επού­λω­ση, επι­βε­βαιώ­νο­ντας την αρχι­κή υπό­θε­ση.

Ο ρόλος των βλα­στο­κυτ­τά­ρων του λίπους στην λιπο­με­τα­φο­ρά – λιπο­γλυ­πτι­κή

Κατά την δια­δι­κα­σία της λιπο­με­τα­φο­ράς σημα­ντι­κό  ρόλο δια­δρα­μα­τί­ζει το ποσο­στό των βιώ­σι­μων βλα­στο­κυτ­τά­ρων του λίπους τα οποία περιέ­χο­νται στο λίπος που προ­ο­ρί­ζε­ται για την λιπο­με­τα­φο­ρά. Το ποσο­στό του λίπους που θα ενσω­μα­τω­θεί στην περιο­χή της λιπο­με­τα­φο­ράς εξαρ­τά­ται άμε­σα από αγγεί­ω­ση της περιο­χής. Η αγγεί­ω­ση αυτή ενι­σχύ­ε­ται από τα βλα­στο­κύτ­τα­ρα, είτε με απευ­θεί­ας μετα­τρο­πή τους σε αγγεια­κά κύτ­τα­ρα και αγγεία όπως έχει ήδη ανα­φερ­θεί, είτε μέσω της παρα­γω­γής ουσιών που επι­τεί­νουν την νεο­αγ­γειο­γέ­νε­ση.